Specifičnost ove lestvice jeste smenjivanje polustepena i celih stepena. Za ovu lestvicu postoje još nekoliko naziva; to su: oktatonska, malo-tercna lestvica, lestvica Rimskog-Korsakova, Skrjabinov modus i II modus sa ograničenim transpozicijama po Mesijanovoj (Olivier Messiaen) sistematizaciji. Naziv umanjena lestvica potiče od činjenice što se na svakom tonu može izgraditi umanjeni septakord. U stranoj literaturi uobičajen naziv je oktatonska lestvica ili oktatonika. Za razliku od celostepene koja ima jedan ton manje (6), umanjena lestvica sadrži jedan ton više (9) unutar jedne oktave – odnosno osam razlilitih tonova. Oktava je podeljena na četiri identična segmenta od po tri tona koji se nadovezuju na zajedničkom tonu – sinafi. U pitanju su male terce – po čemu je potekao naziv malo-tercna – u rasporedu jedne velike i jedne male sekunde, odnosno celog stepena pa polustepena (vidi Primer 1). Raspored može biti i obrnut: mala pa velika sekunda, odnosno polustepen – stepen (Primeri 2 i 3).
Primer 1
Umanjena lestvica, prva zvučna varijanta
Primer 2
Umanjena lestvica, druga zvučna varijanta
Primer 3
Umanjena lestvica, treća zvučna varijanta
Primeri iz literature
Primer 4
Nikolaj Rimski-Korsakov, odlomak iz opere Sadko, 2. čin
Primer 5
Frederik Šopen (Frédéric Chopin), Balada za klavir br. 1 op. 23 u g-molu (t. 129–134). Unutar razlaganja dominantnog septakorda Es-dura, hromatski vanakordski tonovi formiraju umanjenu lestvicu
Primer 6
Frederik Šopen, Nokturno za klavir, op. 15 br 3 u g-molu, (t. 74–49). Izmenivanjem dvaju umanjenih septakorada u silaznom hodu (u Fis-duru: VIID i VII u različitim obrtajima), obrazuje se umanjena lestvica
Primer 7
Nikolaj Rimski-Korsakov, odlomak iz opere Kaščej besmrtni. Izmenivanje umanjenih septakorada u silaznom hodu obrazuje umanjenu lestvicu
Literatura:
Despić, Dejan. 1970. Harmonska analiza. Beograd: Umetnička akademija u Beogradu.
———.1994. Harmonija sa harmonskom analizom II. Beograd: Univerzitet umetnosti u Beogradu.
Jelena Mihajlović-Marković